BREEKPUNT – HET MOET ANDERS
Reformeren is absoluut nodig in de textiel- en mode industrie maar de juiste richting lijkt nog niet duidelijk. Vanwege de gigantische hoeveelheden vezel- en textielproductie (momenteel al boven de 100 miljoen ton per jaar en nog groeiend) wordt er veel gewerkt en onderzocht om alternatieve grondstoffen te vinden, die ook duurzamer zijn. Maar: ligt de oplossing misschien in recycling?
In de mode-industrie is eigenlijk een materialentransitie nodig,” stelt Paulien Harmsen, senior onderzoeker duurzaam textiel bij de Wageningen University & Research. “We moeten het gebruik van fossiele synthetische grondstoffen terugschroeven en overstappen naar materialen die minder schadelijk zijn voor het milieu, ofwel duurzamere alternatieven. Vergelijk het de energietransitie, waar we afscheid moeten nemen van benzine en diesel.”
Hoe duurzaam is gerecycled polyester?
Steeds vaker zien we mode-items aangeprezen als een duurzame keuze waar bij staat “gemaakt van gerecycled polyester”. Bedenk echter dat gerecycled polyester meestal gemaakt wordt van PET-flessen (gewoon oude plastic flesjes). Het is niet zo dat oude polyester kleding wordt omgezet in nieuwe polyester kleding, dat is een van de grootste misvattingen over recycling van polyester kleding.
Greenwashing alert!
Ook de EU heeft zijn zorgen geuit over claims met betrekking tot gerecycled polyester, zo is te lezen in het beleidsdocument ‘EU Strategy for Sustainable and Circular Textiles’, een initiatief van de Europese Unie om duurzaamheid en circulariteit in de textielindustrie te bevorderen. Claims over gerecycled polyester kunnen consumenten misleiden en het effectieve hergebruik van petflessen belemmeren, aldus de Europese Commissie.
Meer dan de helft van afgedankte kleding komt bij het restafval terecht en wordt uiteindelijk verbrand. Minder dan de helft van de afgedankte kleding wordt ingezameld voor hergebruik of recycling, en slechts 1 % wordt gerecycled tot nieuwe kleding. De reden hiervoor is dat recycling van textiel naar textiel meestal te ingewikkeld is en/of duur. Dat komt doordat veel textiel uit verschillende vezels bestaat die moeilijk te scheiden zijn en er nu pas technologieën opkomen die het mogelijk maken kleding te recyclen tot nieuwe vezels.
De ingewikkelde recyclingprocessen zijn doorgaans georganiseerd per type grondstof omdat elk materiaal specifieke methoden vereist voor verwerking en hergebruik en daardoor kostbaar.
Is er dan toekomst in bio-based en zijn dat de next generation materials?
Bio-based materialen zijn gemaakt van biologische bronnen zoals planten, dieren of micro-organismen en worden vervaardigd met hernieuwbare natuurlijke hulpbronnen in plaats van fossiele grondstoffen (met name aardolie). Denk hierbij aan plantaardige bastvezels (linnen, hennep, brandnetels, rami) en dierlijke wolvezels en haarvezels, maar ook dierenhuiden. De natuur is ook een bron voor het maken van half synthetische materialen zoals viscose en lyocell.
Het is zelfs mogelijk bio-based synthetische materialen te maken. Daarvoor zijn dan weer chemische bouwstenen nodig, die je bijvoorbeeld uit suikerbiet of maïs kunt halen. Een specifiek voorbeeld is PLA (polylactic acid) voor het gebruik in sportkleding.
Andere nieuwe, spannende ontwikkelingen zijn materialen zoals ‘mushkin’ (gemaakt van paddenstoelen), dat leer kan vervangen. Schimmels groeien snel en kunnen ook weer uit elkaar vallen in de natuur. Maar deze grondstoffen worden nu nog maar heel weinig gebruikt…
Dit was ons laatste deel van deze blogserie over “Fast fashion”versus “Slow fashion”.